| |
|---|
O EKOLOGACH, NATURZE 2000 I ROSPUDZIE
Cel zajęć: uświadomienie młodzieży, jak istotne w ochronie przyrody jest działanie organizacji pozarządowych oraz zapoznanie ze specyfiką organizacji pozarządowych.
Cele operacyjne:
Uczeń:
- potrafi powiedzieć własnymi słowami, czym jest: społeczeństwo obywatelskie, stowarzyszenie, wolontariat,
- wymienia różne formy aktywności obywatelskiej,
- wie, jak obywatel może wpływać na decyzje władz oraz opinię publiczną,
- rozumie znaczenie aktywności obywateli w życiu publicznym,
- analizuje teksty źródłowe,
- wyjaśnia, jaką rolę odegrały organizacje pozarządowe w tworzeniu sieci Natura 2000 w Polsce oraz w konflikcie dot. doliny Rospudy,
- dokonuje subiektywnej oceny różnych organizacji ekologicznych i przyrodniczych,
- wyszukuje informacje o organizacjach ekologicznych w Internecie.
Środki: artykuł Roberta Cyglickiego o wprowadzaniu Natury 2000 w Polsce (link lub pdf) oraz Adama Wajraka o Rospudzie (link lub pdf), papier do notatek, markery, powielony załącznik nr 1 (w ilości równej połowie uczniów)
Czas trwania: 2 godziny lekcyjne.
Miejsce zajęć: sala lekcyjna.
Grupa wiekowa: gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne
Przebieg zajęć:
Podziel uczniów na dwie grupy, rozdaj im powielone artykuły tak, aby na jeden artykuł przypadały najwyżej dwie osoby. Poproś o zapoznanie się z tekstem, poinstruuj uczniów, by szczególną uwagę zwrócili na rolę organizacji pozarządowych, ekologów w przebiegu opisywanych wydarzeń.
Następnie poproś, aby uczniowie połączyli się w czwórki tak, aby w każdej grupie znalazły się dwie osoby, które czytały tekst A. Wajraka i dwie, które czytały tekst R. Cyglickiego. Poproś, aby uczniowie zreferowali sobie nawzajem treść artykułów, a następnie wspólnie odpowiedzieli na następujące pytania (rozdaj kartki z pytaniami i papier do notatek).
- jaką rolę odegrali ekolodzy/przyrodnicy w procesie tworzenia sieci Natura 2000 w Polsce?
- jaką rolę odegrali ekolodzy/przyrodnicy w konflikcie dot. doliny Rospudy?
- co udało się osiągnąć dzięki ekologom w obydwu sytuacjach?
- co by się wydarzyło, gdyby nie interwencje ekologów?
- jak oceniasz działania ekologów w procesie tworzenia sieci Natura 2000 w Polsce?
- jak oceniasz działania ekologów w konflikcie dot. doliny Rospudy?
- na czym polegały ich działania, metody w obydwu sytuacjach?
Wyznacz czas na pracę w grupach, a po jej zakończeniu poproś o zreferowanie przebiegu dyskusji oraz wypracowanych wniosków. Po zakończeniu wszystkich wypowiedzi tak pokieruj dyskusją, by uczniowie mogli zaprezentować swoje zdanie na temat udziału organizacji pozarządowych w życiu kraju (nie tylko ekologicznych).
Zapisz na tablicy hasło „społeczeństwo obywatelskie”, poproś uczniów, by podawali skojarzenia z pojęciem, zapytaj, jakie są najważniejsze cechy społeczeństwa obywatelskiego. Odpowiedzi uczniów zapisuj na tablicy. Następnie poproś o zdefiniowanie społeczeństwa obywatelskiego. W razie potrzeby uzupełnij wypowiedzi uczniów.
|
Samoorganizowanie się oraz aktywność obywateli są fundamentem społeczeństwa obywatelskiego, społeczeństwo takie charakteryzuje się zdolnością do określania i osiągania wyznaczonych celów, działa niezależnie od instytucji państwowych. O społeczeństwie obywatelskim możemy mówić, gdy obywatele wykraczają w działaniach poza zaspokajanie potrzeb swoich i swojej rodziny i realizują cele ważne dla dobra wspólnego jakiejś grupy, biorą odpowiedzialność za dobro ogółu. Inicjatywy obywatelskie mogą być indywidualne, w małych grupach lub w wielkich strukturach, mogą być nieformalne lub sformalizowane, mogą dotyczyć rozwiązania konkretnego problemu lub być nastawione na działalność długofalową. Należy zwrócić uwagę na to, że w ustroju demokratycznym aktywność obywatelska jest niezbędna. Aby demokracja była pełna obywatele nie mogą ograniczać się tylko do oddania głosu w wyborach raz na kilka lat, ale powinni aktywnie uczestniczyć w życiu publicznym.
|
Podziel uczniów na grupy, rozdaj papier makulaturowy (A3, B2, np. stare plakaty) i markery. Zadaniem grup będzie wypisanie form uczestnictwa w życiu publicznym, sposobów wpływania na władzę i społeczeństwo. Na realizację zadania przeznacz maksymalnie 10 minut, a następnie poproś przedstawicieli grup o zaprezentowanie swoich prac. Zbierz prace i poinformuj uczniów, że będą one wykorzystane w dalszej części zajęć.
Zapytaj uczniów, czy brali udział w jakichś działaniach społecznych, inicjatywach obywatelskich, jakie to były działania. Zapytaj uczniów, czy ich zdaniem warto angażować się w działania społeczne, czy warto być aktywnym i dlaczego. Co daje takie działanie? W razie trudności z odpowiedzią poproś, aby przypomnieli sobie (zbiorowych) bohaterów artykułów i zastanowili się, dlaczego oni zaangażowali się w takie działania, co im one dały. Odpowiedzi zapisujemy na tablicy lub dużym arkuszu papieru (można rozwiązać określony problem, wpłynąć na władzę, zmieniać świadomość i działania innych ludzi, działacz odnosi także osobiste korzyści – zdobywa doświadczenie, wiedzę, nawiązuje znajomości, otrzymuje wsparcie grupy, odczuwa zadowolenie i satysfakcję, ma poczucie, że jest do czegoś potrzeby, że zrobił coś dobrego).
Zapytaj uczniów, czy działania społeczne lepiej jest wykonywać w pojedynkę czy w zespole, dlaczego? Po wypowiedziach uczniów przedstaw mini-wykład na temat tworzenia i funkcjonowania stowarzyszeń.
| Konstytucja gwarantuje samoorganizację społeczeństwa, artykuł 6 mówi „Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji”. Stowarzyszenie to nic innego jak grupa osób, która chce działać wspólnie dla realizacji określonego celu (np. reprezentowanie jego członków, zaspokajanie potrzeb członków, rozwiązanie jakiegoś problemu itp.)
Każdy, a więc także dzieci i młodzież (osoby poniżej 16 roku życia za zgodą rodziców), może zostać członkiem lub współtwórcą stowarzyszenia. Stowarzyszenia są dobrowolne, można należeć do kilku stowarzyszeń jednocześnie. Aby założyć stowarzyszenie zwykłe potrzeba 3 osób, takie stowarzyszenie działa w oparciu o regulamin, wybiera swojego reprezentanta i zgłasza fakt swojego istnienia staroście. Do utworzenia stowarzyszenia rejestrowego potrzeba 15 osób, stowarzyszenie działa w oparciu o statut i musi być zarejestrowane przez Krajowy Rejestr Sądowy, po zarejestrowaniu organizacja otrzymuje osobowość prawną. W Polsce zarejestrowanych jest ponad 50 tysięcy stowarzyszeń, począwszy od ogromnych ogólnopolskich organizacji zrzeszających kilkadziesiąt tysięcy członków, do małych lokalnych organizacji zrzeszających kilkanaście osób. Oprócz tego istnieje niezliczona ilość stowarzyszeń zwykłych, grup niesformalizowanych i pojedynczych działaczy, którzy np. dokarmiają koty na osiedlu, są wolontariuszami w domach starców, szpitalach, domach dziecka, sadzą drzewa, piszą listy do władz i mediów itp. Każdy z nas może zostać społecznikiem/wolontariuszem/działaczem, a być może już jest.
|
Poproś, aby uczniowie wypisali na tablicy lub dużym arkuszu papieru nazwy organizacji pozarządowych, które pojawiły się w artykułach. Zapytaj, na ile znane są młodzieży te organizacje, co o nich wiedzą. Czy uczniowie znają jakieś inne organizacje ekologiczne czy przyrodnicze działające w Polsce, jeśli tak, to ich nazwy także należy zapisać. Na podstawie artykułów i doświadczeń uczniów porozmawiajcie nt. różnorodności zarówno pod względem tematyki działań, jak i metod różnych organizacji.
W ramach pracy domowej możesz zlecić uczniom przygotowanie krótkich prezentacji nt. różnych organizacji ekologicznych. Podziel uczniów na grupy, rozlosuj wśród nich nazwy organizacji, którymi mają się zająć, rozdaj instrukcję do wykonania zadania i wyznacz termin jego realizacji.
Po prezentacji na wyznaczonej lekcji, zapytaj uczniów, czy chcieliby należeć do którejś z organizacji, poproś, aby uzasadnili odpowiedź.
Pobierz:
- załącznik nr 1 do scenariusza
- artykuł Roberta Cyglickiego o wprowadzaniu Natury 2000 w Polsce
- artykuł Adama Wajraka o Rospudzie
Scenariusz pochodzi z książki "Taką mamy naturę. Natura 2000 i inne formy ochrony przyrody. Materiały dla nauczycieli", wyd. ODE Źródła, Łódź 2009, ISBN: 978-83-928246-5-7.
 Scenariusz jest dostępny na licencji Creative Commons "Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 2.5 Polska" . Można go rozpowszechniać w celach niekomercyjnych pod warunkiem podania ich źródła i autorstwa.
Scenariusze
To leży w mojej naturze – O. Bogusiak
Historia ochrony przyrody – G. Świderek
O formach ochrony przyrody w Polsce – G. Świderek, współpraca M. Szyrmer, K. Smolnicki
Różne Strony Ochrony – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Nasza Mapa Natury – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Wszystko, czego nie wiecie o Naturze 2000 – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Drogi do porozumienia – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Naturalna reklama – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Głowa do góry, czyli ptakiem do Europy – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
O ekologach, Naturze 2000 i Rospudzie – G. Świderek
Rybi szkielet i zagrożenia Bałtyku – G. Świderek
Turystyka masowa czy zrównoważona? – G. Świderek
|
| |
| |
 |
|
|
| U źródeł Natury |
|---|
|
Witamy na archiwalnej (2009) stronie projektu
„U źródeł Natury”, którego głównym celem było zapoznanie uczniów i nauczycieli z problematyką programu NATURA 2000 oraz pozostałymi formami ochrony środowiska.
|
| |
|
Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła”
ul. Zielona 27, 90-602 Łódź
tel. 42 632 81 18, kom. 507 575 535
e-mail: office@zrodla.org
www.zrodla.org
|
|
Sponsorzy programu:
Projekt dofinansowany ze środków
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej
|
|
Wsparcie udzielone przez Islandię, Liechtenstein
i Norwegię poprzez dofinansowanie
ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego
oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego,
a także ze środków budżetu
Rzeczpospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych.
|
|
Partnerzy programu:
|
Bezpłatny program do rozliczenia podatku
za rok 2023
jest już dostępny do pobrania ze strony
opp.zrodla.org
|
Uwaga! Ta strona używa cookie. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.
|
|
|
|
|
